Jeżeli przeczytałeś nasz artykuł na temat podstaw łożysk tocznych, wiesz dobrze, że łożyska te można zasadniczo podzielić na dwa rodzaje – łożyska kulkowe i łożyska wałeczkowe.
Łożyska kulkowe
Łożyska kulkowe charakteryzują się tym, że ich elementy toczne mają kształt kuli i stykają się z bieżnią łożyska w jednym punkcie. Kiedy są obciążone, powierzchnia styku tworzy okrąg na skutek rzeczywistego odkształcenia. Ze względu na kontakt punktowy, opór toczenia tego typu łożysk tocznych jest dość niski. Dzięki temu łożyska są popularne w aplikacjach o dużych prędkościach i mniejszych obciążeniach. Ich nośność zwykle nie jest tak wysoka jak w przypadku łożysk walcowych, za to łożyska kulkowe skośne mogą przenosić obciążenia zarówno w kierunku osiowym, jak i promieniowym.
Wydłużone elementy toczne łożysk tocznych, na przykładzie łożysk walcowych, mają liniowy kontakt z bieżnią.
Łożyska walcowe
Łożyska walcowe zazwyczaj charakteryzują się zupełnie odwrotnym zestawem cech niż łożyska kulkowe. Powierzchnia styku obciążonych elementów tocznych z bieżnią łożyska przy rzeczywistym odkształceniu przyjmuje kształt prostokąta, co oznacza, że w idealnym przypadku mówimy o kontakcie liniowym. Prowadzi to do stosunkowo wysokiego momentu tarcia i większej sztywności. Łożyska walcowe są wobec tego bardziej odpowiednie do zastosowań o niższych prędkościach obrotowych niż łożyska kulkowe. Łożyska walcowe posiadają także dużą nośność. Przyjmują głównie obciążenia promieniowe, z wyjątkiem kilku przypadków.
Łożysko kulkowe | Łożysko walcowe |
| Kontakt punktowy | Kontakt liniowy |
| Niskie opory toczenia | Wysoki moment tarcia |
| Odpowiedni do zastosowań wymagających dużej prędkości | NIższa prędkość od łożysk kulkowych |
| Niższa nośność | Wyższa nośność, wysoka sztywność |
| Możliwość przenoszenia obciążeń w kierunku promieniowym i osiowym | W większości przypadków możliwe jest przenoszenia obciążenia jedynie w kierunku promieniowym |
Prędkość obrotowa i nośność są ważnymi czynnikami w kontekście łożysk tocznych, ale nigdy nie mogą być jednocześnie wysokie.
Rodzaje łożysk kulkowych i walcowych
Znane typy łożysk kulkowych to łożyska kulkowe zwykłe, łożyska kulkowe skośne i łożyska czteropunktowe. Wśród łożysk walcowych szczególnie warto wymienić łożyska walcowe z cylindrycznymi wałkami. Inne typy łożysk walcowych, w których elementy toczne mają lekko zmodyfikowaną formę walca, to na przykład łożyska igiełkowe i łożyska stożkowe. W podrozdziałach dotyczących rodzajów łożysk tocznych znajdują się szczegółowe informacje na temat poszczególnych typów łożysk kulkowych, walcowych oraz łożysk w oprawach. Podstawowe cechy poszczególnych rodzajów łożysk można znaleźć w tabeli:
| Magazyn | Zdjęcie | Zalety | Wady |
| Łożysko kulkowe | |||
| Łożysko kulkowe zwykłe | ![]() |
|
|
| Łożysko kulkowe skośne | ![]() |
|
|
| Osiowe łożysko kulkowe zwykłe | ![]() |
|
|
| Łożysko toczne | |||
| Łożysko walcowe | ![]() |
|
|
| Łożysko stożkowe | ![]() |
|
|
| Łożysko baryłkowe | ![]() |
|
|
| Łożysko igiełkowe | ![]() |
|
|
Oprócz ogólnych zalet i wad łożysk kulkowych oraz walcowych, poszczególne typy łożysk wyróżniają się specyficznymi cechami.
Tabela zawiera przegląd najważniejszych typów łożysk, w tym ich elementów tocznych i konstrukcji koszyków.
Może Cię zainteresować
Konstrukcja i sposób działania
Elementy łożyska tocznego Podstawy technologii łożysk tocznych obejmują ich budowę i działanie. W ramach wprowadzenia dowiesz się wszystkiego o podstawowych komponentach, a potem wyjaśnimy Ci,
Łożyska samonastawne
Charakterystyka łożysk samonastawnych Łożyska samonastawne, są zasadniczo zbudowane jak łożyska kulkowe zwykłe, jedynie posiadają sferyczną powierzchnię pierścienia zewnętrznego. Z kolei mocowanie w oprawie samonastawnej ma
Łożyska walcowe / cylindryczne
Charakterystyka łożysk walcowych Pamiętasz o właściwości wspólnej wszystkich łożysk walcowych? Mowa oczywiście o styku liniowym, który można znaleźć również w łożyskach walcowych. Te typy łożysk
Łożysko kulkowe zwykłe
Charakterystyka łożysk kulkowych zwykłych Łożyska kulkowe zwykłe istnieją w swojej obecnej formie od około 150 lat, podlegając licznym optymalizacjom. Są nie tylko jednym z najstarszych
Podstawy i obszary zastosowań
Co to jest łożysko toczne? Chcesz dowiedzieć się więcej o łożyskach tocznych? Nie mogłeś trafić w lepsze miejsce. Zacznijmy od krótkiego wyjaśnienia: łożysko toczne ma
Styk punktowy i liniowy
Co oznacza „styk punktowy i liniowy”? Syszałeś już, że łożyska toczne można podzielić na dwie formy konstrukcyjne. Podział ten zależy od kształtu elementów tocznych (kulek











